หากคุณเป็นโรคเบาหวาน คุณควรเลือกรับประทานอาหารอะไรบ้างเพื่อรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้สมดุลและดีต่อสุขภาพทุกวัน แผนโภชนาการที่เหมาะสมคือ “กุญแจสำคัญ” ที่จะช่วยให้ผู้ป่วยเบาหวานสามารถควบคุมโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพและป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตราย บทความนี้จะให้ข้อมูลโดยละเอียดเกี่ยวกับอาหารที่ควรรับประทานและควรหลีกเลี่ยง พร้อมตัวอย่างเมนูอาหารที่เหมาะสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน

1.โรคเบาหวานคืออะไร?

โรคเบาหวาน (น้ำตาลในเลือดสูง) คือความผิดปกติของการเผาผลาญน้ำตาลในร่างกาย ส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงผิดปกติ โรคนี้เป็นโรคเรื้อรังที่พบบ่อยในปัจจุบัน และหากไม่ได้รับการควบคุมที่ดี อาจส่งผลร้ายแรงต่อหัวใจ ไต ดวงตา และระบบประสาท

การรับประทานอาหารที่ถูกต้องมีบทบาทสำคัญในการรักษาและควบคุมโรคเบาหวาน การเลือกอาหารที่เหมาะสมจะช่วยรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่ ป้องกันภาวะแทรกซ้อน และพัฒนาคุณภาพชีวิต

2.ผู้ป่วยเบาหวานควรทานอะไร?

อาหารมีบทบาทสำคัญในการช่วยให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานควบคุมโรคได้ แล้วผู้ป่วยโรคเบาหวานควรรับประทานอะไร? ต่อไปนี้คือ 6 กลุ่มอาหารสำคัญที่ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรรับประทาน

2.1. ผักใบเขียว ผักและผลไม้ที่มีน้ำตาลต่ำ

ผักใบเขียวเป็นอาหารสำคัญสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน เพราะอุดมไปด้วยไฟเบอร์ วิตามิน และแร่ธาตุ ซึ่งช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ผักบางชนิดที่ควรเพิ่มเข้าไปในเมนู ได้แก่:

• ผักกาดหอม ผักโขม โบราจอินเดีย คะน้าจีน
• บร็อคโคลี่, กะหล่ำดอก, มะระขี้นก, ขึ้นฉ่าย
• ฟักทอง แครอท หัวไชเท้า (ควรทานแต่พอดี)

2.2. ธัญพืชไม่ขัดสีและข้าวกล้อง

ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรเลือกธัญพืชไม่ขัดสี เช่น ข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต ควินัว และขนมปังโฮลวีต อาหารเหล่านี้อุดมไปด้วยไฟเบอร์ ซึ่งช่วยชะลอการดูดซึมน้ำตาลเข้าสู่กระแสเลือด ช่วยให้ระดับน้ำตาลในเลือดคงที่หลังรับประทานอาหาร

2.3. โปรตีนไขมันต่ำและโปรตีนจากพืช

โปรตีนเป็นสารอาหารสำคัญที่ให้พลังงานโดยไม่ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งสูงขึ้น ทางเลือกที่แนะนำ ได้แก่:

• ปลาแซลมอน ปลาแมคเคอเรล ปลาบาส อกไก่ไม่มีหนัง
• ไข่ นม หรือผลิตภัณฑ์จากนมที่ไม่มีน้ำตาลหรือมีน้ำตาลเพียงเล็กน้อย
• เต้าหู้ ถั่วเหลือง และถั่วชนิดอื่นๆ (รับประทานแต่พอประมาณ)

2.4. ผลไม้ที่มีน้ำตาลต่ำ

ผู้ที่เป็นโรคเบาหวานยังสามารถทานผลไม้ได้ แต่ควรเลือกผลไม้ที่มีดัชนีน้ำตาล (GI) ต่ำ เช่น

• เกรปฟรุต, สตรอเบอร์รี่, แอปเปิ้ล, ลูกแพร์
• บลูเบอร์รี่, ราสเบอร์รี่, กีวี
• ผลมังกรเนื้อสีขาว
• ข้อควรระวัง: ไม่ควรดื่มน้ำผลไม้สด เนื่องจากอาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นได้เร็วกว่าการรับประทานผลไม้ทั้งผล

2.5. ถั่วและไขมันดี

ไขมันดีบางชนิดที่ช่วยส่งเสริมสุขภาพหัวใจ ลดการอักเสบ และควบคุมน้ำตาลในเลือด ได้แก่:

• อัลมอนด์ วอลนัท เมล็ดเจีย เมล็ดแฟลกซ์
• น้ำมันมะกอก น้ำมันคาโนลา เนย
• ควรบริโภคแต่พอประมาณเพื่อหลีกเลี่ยงภาวะน้ำหนักเกิน

2.6. นมสูตรพิเศษสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน

ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรเลือกนมที่มีดัชนีน้ำตาลต่ำ อุดมไปด้วยใยอาหารที่ละลายน้ำได้ วิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็น แต่มีไขมันอิ่มตัวต่ำ ควรดื่มนมเป็นอาหารว่างเพื่อช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและลดความหิว

ตัวอย่างทั่วไปคือ นม กลูชัวร์ผลิตภัณฑ์โภชนาการสูตรทางวิทยาศาสตร์ที่วิจัยและพัฒนามาเพื่อผู้ป่วยโรคเบาหวานโดยเฉพาะ กลูชัวร์ประกอบด้วยสารสกัดจากใบหม่อน (สหราชอาณาจักร) ซึ่งช่วยลดการดูดซึมน้ำตาลในลำไส้ ไฟบริกซา (ญี่ปุ่น) ซึ่งเป็นใยอาหารธรรมชาติที่ช่วยย่อยอาหารและควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และหญ้าหวาน สารให้ความหวานจากธรรมชาติที่ไม่มีแคลอรี ผลิตภัณฑ์นี้ยังประกอบด้วยวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็นต่อร่างกาย ดังนั้น กลูชัวร์จึงเป็นตัวเลือกที่เหมาะสมสำหรับผู้ที่ต้องการเพิ่มพลังงานอย่างมีสุขภาพดีและควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

3.เมนูแนะนำสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน

ตัวอย่างเมนูหนึ่งวัน

• อาหารเช้า: ข้าวโอ๊ต + นมไม่หวาน + ไข่ต้ม
• ของว่างมื้อเช้า: แอปเปิ้ลลูกเล็ก 1 ลูก
• มื้อกลางวัน: ข้าวกล้อง + ปลาตุ๋น + ผักต้ม + แกงมะระ
• ของว่างยามบ่าย: อัลมอนด์ + ชาสมุนไพร
• มื้อเย็น : โจ๊กถั่วเขียว (ใส่น้ำเล็กน้อย) + ผักต้ม + ลูกแพร์ 1 ลูก

หลักการทั่วไป

• แบ่งมื้ออาหารออกเป็นหลายมื้อต่อวัน (3 มื้อหลัก 2 มื้อว่าง)
• หลีกเลี่ยงการกินมากเกินไปหรือหิวเกินไป
• เน้นวิธีการนึ่ง ต้ม ตุ๋น แกง แทนการทอดหรือผัดในน้ำมันจำนวนมาก

4. อาหารที่ผู้ป่วยเบาหวานควรหลีกเลี่ยง

• แป้งขาว : ข้าวขาว ขนมปังขาว เส้นก๋วยเตี๋ยว เส้นหมี่ มันฝรั่ง
• ของหวาน: ขนมหวาน, น้ำอัดลม, น้ำเชื่อม, แยม, น้ำผลไม้สำเร็จรูป
• อาหารจานด่วนและอาหารทอด เช่น ไก่ทอด ฮอทดอก ลูกชิ้นทอด เป็นต้น
• แอลกอฮอล์และสารกระตุ้น: สารเหล่านี้เพิ่มระดับน้ำตาลในเลือดและสามารถทำลายตับและไตได้

5. ข้อควรปฏิบัติในการเตรียมอาหารสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน

• การควบคุมปริมาณอาหาร: อย่ากินมากเกินไป แม้ว่าจะเป็นอาหารที่ “ดี” ก็ตาม
• รับประทานอาหารตรงเวลาและหลีกเลี่ยงการข้ามมื้ออาหาร: การทำเช่นนี้จะช่วยรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่
• ตรวจน้ำตาลในเลือดเป็นประจำเพื่อปรับปริมาณการรับประทานอาหารให้เหมาะสม
• ออกกำลังกายเบาๆ เช่น เดิน โยคะ หรือปั่นจักรยาน

การเลือกอาหารที่เหมาะสมคือกุญแจสำคัญในการควบคุมโรคเบาหวาน การเปลี่ยนพฤติกรรมการกินไม่เพียงแต่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดเท่านั้น แต่ยังช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนอันตรายได้อีกด้วย